ایران از معدود کشورهایی است که قومیت‌ها و فرهنگ‌های مختلفی را در خود جای داده است. بیشتر قوم‌ها از لباس و زبان مخصوص به خودشان برخوردار هستند. یکی از قوم‌های معروف ایران، قوم طبری یا همان مازنی زبان‌ها هستند. این قوم از لباس محلی خاصی اسفاده میکنند که در این مقاله به بررسی آنان می‌پردازیم.
لباس محلی مازندران
به طور کلی لباس محلی به لباسی گفته میشود که افراد بومی یک منطقه آن را می‌پوشند. لباس‌های محلی فقط مخصوص ایران نیستند. این لباس‌ها معمولاً برگرفته از آداب و رسوم و آب و هوای منطقه خویش هستند. ایران در جهان یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌ها را دارد. این باعث شده است که در لباس‌های محلی و نوع دوخته شدن آنها تنوع فراوانی وجود داشته باشد.
درمورد لباس محلی مازندرانی نیز می‌توان گفت که استفاده از آنها امروزه مرسوم نیست اما همچنان از اهمیت و احترام زیادی بین مردم برخوردار هستند. این نوع لباس‌ها اغلب در انواع جشنواره‌ها و یا برای جذب توریست استفاده می‌شوند. لازم به ذکر است که قسمتی از این لباس‌ها در پوشش روزمره روستا نشینان در مناطق مختلف مازندران ممکن است هنوز به کار گرفته شود.
این لباس‌ها به دو قسمت لباس‌های زنانه و دخترانه و بخش لباس‌های مردانه و پسرانه تقسیم می‌شوند.
انواع لباس محلی زنانه
چرخی شلوار
چرخی شلوار یا شلیته اصلی‌ترین قسمت پوشش محلی زنان مازندران میباشد. این لباس دامن پرچین اما کوتاهی است که آن را روی یک شلوار با دمپای تنگ می‌پوشند. عده‌ای این لباس را با دامن‌های بلند و پرچین اشتباه می‌گیرند اما می‌توان گفت که آن مدل دامن‌ها، از پوشش محلی گیلان هستند و زنان مازندرانی اغلب از دامن‌های کوتاه استفاده میکنند. در لبه‌ی این نوع دامن‌ها نواردوزی انجام میشود. جنس این مدل دامن‌ها اغلب نخ پنبه یا ابریشم میباشد. همچین پارچه این دامن‌ها در دو مدل ساده یا دارای طرح، طراحی میشود.
تنبان
تنبان همان شلواری با دمپای تنگ است که همانطور که گفته شد، به همراه چرخی شلوار پوشیده میشود. این مدل شلوار را در زیر شلیته می‌پوشند. این شلوار اغلب دمپای تنگی دارد اما خود شلوار گشاد است. جنس این شلوار از نخ است. اغلب لبه این شلوار را با سرآستین لباس خود مشابه طراحی میکنند.
جومه
جومه یا همان جامه در همه‌ی پوشش‌ها استفاده میشود که یک بالاپوش یا بلوز بلندی است که اغلب از جنس کتان میباشد. جومهها را اغلب با تزیینات فراوان طراحی میکنند و قسمت مچ آن را تنگ و بلند، ایجاد میکنند.
کلیجه
روی جومهها، جلیقه یا کت پوشیده میشود که به آنان کلیجه نیز گفته میشود. جنس نیم تنه یا کلیجه، ضخیم میباشد که معمولا تزئینات فراوانی را در خود جای میدهد.
چارقد
چارقدها روسری‌های چهارگوش معمولاً بزرگی هستند که زنان مازندرانی برای پوشاندن موی سر از آنان استفاده می‌کردند. زنان محلی از چارقد‌های سفید یا چارقد‌هایی با رنگ‌های شاد و گل‌های فراوان استفاده میکنند. جنس چارقدها متناسب با فصل می‌تواند از پارچه‌های ضخیم یا پارچه‌های نخ باشد.
انواع لباس محلی مردانه
جومه
مردان نیز از جومهها استفاده میکنند که به پیراهن‌های ساده‌ای که مردان می‌پوشند گفته میشود. جومه‌های مردانه اغلب ساده هستند و از تزییناتی که جومه‌های زنانه دارند، برخوردار نیستند.
تنبان
شلوارهایی که در لباس محلی مردانه مازندرانی استفاده میشود نیز تنبان نامیده میشود که معمولاً از جنس نخ یا کتان میباشد.
جلیقه
مردان از نیم تنه‌های جلیقه شکل با یقه هفت استفاده میکنند که آن را بر روی جومه خود می‌پوشند.
قبا
مردان نیز از کتها در پوشش خود استفاده میکنند. به کت‌های ضخیمی که مردان محلی مازندران در سرما می‌پوشند، قبا گفته میشود.
سرپوش مردانه
در پوشش محلی مازندرانی، مردان نیز در اکثر فصل‌ها از سرپوش‌های مردانه استفاده میکنند که شامل کلاه‌های نمدی، کلاه گوشی، شب کلاه و … میباشد.
پاپوش
برای پاپوش مردان مازندرانی از جوراب، چاروق و گالش و از کلوش‌ها به عنوان کفش استفاده می‌کردند.
سخن پایانی
لباس محلی مازندرانی بخش مهمی از آیین این قوم است. این لباس بیانگر فرهنگ، اصالت، تمدن و هویت مردمان این سرزمین است. امیدواریم تمام ایران و علیالخصوص افراد و جوانان مازندرانی، نسبت به این لباس‌ها شناخت داشته باشند و از این پوشش‌ها استفاده کنند.
شما چه لباس محلی دیگری می‌شناسید که زنان یا مردان مازندرانی از آن استفاده میکنند؟ آیا تاکنون از لباس‌های نامبرده شده استفاده کرده‌اید؟ نظرات خود را برای ما بنویسید.
